Br. 1 | jugoLink

DRUŠTVENE PROMENE
na postjugoslovenskom prostoru

Prvi broj časopisa jugoLink. Pregled postjugoslovenskih istraživanja je objavljen!

Temu prvog broja predstavlja jedan od fenomena zajedničkih svim društvima na postjugoslovenskom prostoru. Radi se o procesu društvene transformacije u periodu od početka devedesetih godina 20. veka do danas, koja svakako predstavlja važan istorijski prelom. Ovaj prividno okončan proces temeljne promene kako ekonomskog tako i političkog sistema u celoj istočnoj i jugoistočnoj Evropi imao je niz društvenih posledica koje do danas nisu u dovoljnoj meri istražene. Čak i u brojnim radovima, objavljenim u zapadnoevropskom naučnom kontekstu, a koji pre svega teorijski pokušavaju da uoče (ne)pravilnosti u pomenutom procesu, prostor bivše Jugoslavije predstavlja „vruć krompir“ koji se kao „izuzetak“ uglavnom zaobilazi. Tek poslednjih godina na ovom području mogu se zabeležiti značajniji kritički radovi o procesu transformacije. Pritom se i tu – bar u dobrom delu – može uočiti pretežno interesovanje za sistemske, ako ne i „tehničke“ aspekte promene, dok se ispitivanje posledica transformacije na same društvene odnose svodi tek na retka „razmišljanja na temu“. Stoga, u ovom broju predstavljamo upravo radove koji se upuštaju u kritičku analizu navedenih fenomena. Ove studije su rezultat istraživanja autora različitih disciplinarnih profila i interesovanja, a objavljeni su u nekoliko novijih publikacija.
Prilozi se bave različitim aspektima pomenutog procesa i obuhvataju sledeće teme: promena društvenih odnosa u (post)tranzicijskim društvima (Ćurković: Tranzicija i solidarnost), idejni okviri političke transformacije u Sloveniji (Kirn: Nacrt tranzicije u kapitalističkoj nacionalnoj državi kao projekat liberalnog proleća), transformacija obrazovnog sistema (Krašovec: Realna supsumpcija u hramu duha), razvoj društvenih odnosa u oblasti kulturnog rada (Pejić: „Koncept vikenda više ne postoji!”) i transformacija urbanog prostora u postsocijalističkom kontekstu (Jadžić: Prostor, urbanizam, politika u postsocijalističkom gradu; Ćurčić: Kritika klerikalizacije Novog Sada). Radovi pritom predstavljaju, na osnovu kako tematskog fokusa tako i inovativnih teorijskih pristupa, važan doprinos jednoj široj kritičkoj analizi promena, čiji se uticaj ne tiče samo „teorije“, već i svakodnevnog života ljudi na postjugoslovenskom prostoru. Iz tog razloga ovaj broj posvećujemo upravo ovoj temi.